Czym jest mobbing w miejscu pracy?

Mobbing w miejscu pracy to zjawisko powodujące dyskomfort pracownika, zaburzające jego poczucie bezpieczeństwa oraz obniżające poczucie własnej wartości i przydatności zawodowej.

O tym, że nękanie jest faktem, świadczą:

• ciągłość i powtarzalność niemoralnych zachowań,
• negatywne oddziaływanie na psychikę pracownika, który nierzadko nie radzi sobie z problemem sam, tylko szuka pomocy u psychologa,
• brak zrozumienia, jakie intencje kierują osobą, która dopuszcza się mobbingu.

Przede wszystkim mowa tutaj o:

a) poniżającym traktowaniu,

b) wyzysku (praca po godzinach bez wynagrodzenia),

c) seksualnych propozycjach,

d) utrudnianiu wykonywania obowiązków zawodowych,

e) zarzucaniu dużą ilością pracy,

f) odsuwaniu od reszty grupy,

g) upokarzaniu, wyśmiewaniu,

h) obcinaniu pensji, zabieraniu premii,

i) degradacji w strukturach firmy,

j) szantażowaniu zwolnieniem.

Mobbing jest dzielony na różne rodzaje:

• mobbing poziomy – polegający na dręczeniu pracownika przez współpracownika. Często ofiarami stają się osoby w jakiś sposób odmienne od danej grupy pracowników (na przykład kobieta w grupie mężczyzn, odrębność rasowa, religijna itp.),
• mobbing pionowy, na linii przełożony – podwładny – to najczęstszy rodzaj mobbingu, w którym pracownik zazwyczaj znosi wszystko, aby za wszelką cenę utrzymać się na rynku pracy. 

Co możesz zrobić jako pracownik?

Jeśli jako pracownik, czujesz, że jesteś ofiarą mobbingu, jak najszybciej poinformuj o tym przełożonego. Kiedy osobą mobbującą jest twój szef, spróbuj o zaistniałej sytuacji poinformować kierownictwo wyższego szczebla. Możesz złożyć skargę do Państwowej Inspekcji Pracy lub skontaktować się z działającymi w Polsce organizacjami antymobbingowymi.  

Pamiętaj, że mobbing to przestępstwo, więc jak ofiara możesz starać się  w sądzie o odszkodowanie za uszczerbek na zdrowiu psychicznym czy fizycznym. Jednak to na poszkodowanym spoczywa obowiązek udowodnienia, że padł on ofiarą mobbingu. Wygranie sprawy nie jest więc łatwe,  często ciągnie się miesiącami.  Aby sobie w tym pomóc, możesz już wcześniej zbierać dowody takie jak: prowadzić notatki, opowiadać znajomym i współpracownikom o swoich doświadczeniach, zachowywać e-maile będące przejawem mobbingu. 

Pamiętaj, że możesz rozwiązać umowę o pracę z powodu mobbingu. Jeśli dręczenie odbija się niekorzystnie na Twoim zdrowiu – nie wahaj się iść do lekarza, który może wypisać długoterminowe zwolnienie. 

Jaka jest forma odpowiedzialności za mobbing?

Pracownik u którego mobbing wywołał rozstrój zdrowia, ma prawo dochodzić od pracodawcy na drodze sądowej odpowiedniej sumy zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Jeżeli osoba chce wystąpić o takie zadośćuczynienie, musi udowodnić, że:

• była poddana zjawisku mobbingu,
• pracodawca nie przeciwdziałał takiemu zjawisku,
• doznał wskutek niego rozstroju zdrowia,
• między mobbingiem a wspomnianym rozstrojem istnieje związek przyczynowo-skutkowy.

Oprócz zadośćuczynienia, osoba która padła ofiarą mobbera lub wskutek jego działań rozwiązała umowę o pracę ma także prawo do odszkodowania. Odszkodowanie takie przysługuje w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę.